Yazı: Batu Çakan
I.Dünya Savaşı, insanlık tarihinin gördüğü en kanlı savaşlardan biridir. Dünya genelinde yaklaşık 20 milyon insanın ölmesine sebep olan bu 4 yıllık çatışmalar, birçok ülkenin kaderini değiştirmiştir.
Sanayi devriminin getirdiği sömürge yarışı; teknolojik gelişmeleri beraberinde getirmiş, tarih sahnesine kimyasal silahları çıkartacak bu harbi doğurmuştur.
Savaşın içinde en aktif şekilde yer alan ülkelerden olan İngiltere, Fransa ve Almanya, I.Dünya Savaşı’nda farklı bloklarda yer aldı. (İngiltere ve Fransa İtilaf, Almanya İttifak Bloğu’nda) 1914-1918 yılları arasında 4 yıl boyuna savaşan iki ülke askerleri, 1914 Noel’inde farklı bir amaç için bir araya geldi.
Noel Ateşkesi
Savaş başlayalı 5 ay olmuştu. Savaş öncesinde; cephelere gidecek askerler, savaşın Noel’den önce biteceğini tahmin ediyorlardı. Ancak durum böyle olmadı. Batı Cephesi’nde, Noel haftasına girildiğinde iki taraf da yeni stratejiler oluşturmakla meşguldü.
Alman ve İngiliz birlikleri birbirlerine 30 metreden daha yakın olan siperlerin arkasında korkunç şartlarda savaşıyorlardı. Noel zamanı geldiğinde, iki ülkeden askerler zaman zaman birlikte şarkılar söylemeye, birbirleriyle konuşmaya başlamışlardı. Hatta bir Alman siperine Noel ağacı bile kurulmuştu.
24 Aralık 1914 gecesi, yine bu şarkıların söylendiği zamanlardan birinde; bir Alman subayı, “Yarın siz vurmayın, biz de vurmayalım” diye bağırdı.
Ertesi sabah olduğunda, Alman ve Fransız askerler siperlerini terk edip tarafsız bölgede yürümeye başladılar. Birbirleriyle sohbet ediyor, birbirlerine küçük eşyalar veriyorlardı. Şampanyalarını yudumlarken ve sigaralarını içlerine çekerken savaşı bitirmek istediklerini söylüyorlardı. (Ancak bu istek, ertesi gün devletler tarafından kesin bir şekilde reddedilmiş, savaşa devam edilmesi emredilmişti.)
Birleştirici Bir Spor
Futbolun dünyada en fazla oynanan ve izlenen spor olmasının en önemli özelliği, birleştirici bir unsur olmasıdır. Her milletten, her ırktan insanı eşit şartlarda buluşturan bu eşsiz spor, 25 Aralık 1914’te de kendisini gösteriyordu.
İngiliz ve Alman askerleri tarafsız bölgede sohbetlerine devam ederken bir anda İngiliz siperinden bir futbol topu, askerlerin ortasına doğru atılıyordu. Dikkatler hemen topa kesilmiş, 1910’lu yılların ortasında henüz günümüzdeki kadar gelişmemiş olan ilkel futbol, askerler arasında oynanmaya başlanmıştı.
O gün İngiliz 6.Taburu’nda bulunan Teğmen Charles Brockbank, o günü günlüğüne şu ifadelerle yazmıştı:
“Gördüğüm en sıra dışı olay... Almanlar bize 'dışarı çıkın' ve 'içki için' diye bağırmaya başladı. Biri silahsız olarak öne çıktı, bizimkilerden biri de dışarı çıktı. Büyük bir kalabalık oluştu. Küçük bir lastik top bulduk ve tabii ki bir futbol maçı yaptık.”
Aynı gün Alman 133.Kraliyet Alayı’nda Teğmen olan Johannes Niemann ise o gün oynadıkları futbolun ciddiyetini şu sözlerle anlatıyor:
"İskoçlar tuhaf şapkalarıyla kale yaptılar ve biz de aynısını bizimkilere yaptık. Donmuş zeminde oynamak hiç de kolay değildi, ancak sadece bir saat sürmesine ve hakemimiz olmamasına rağmen kurallara sıkı sıkıya bağlı kalarak devam ettik.”
“Tüm amatör futbolcular çok yorgun olmalarına rağmen büyük bir şevkle oynadılar…ama bir saatlik oyundan sonra komutanımız bize emir göndererek durmamız gerektiğini söyledi.”
Maç hakkında o günden kalan son tanık sözü ise İngiliz Teğmen David Williamson’a ait. Williamson, o günü anlatırken yazdığı mektupta şu cümleleri kullanıyordu:
"Birkaç saat önce birbirlerini öldürmeye niyetli (ve yarın yine olacak) iki grup adamın sanki en iyi arkadaşlarmış gibi birbirleriyle konuşmalarını görmek dünyanın en tuhaf manzarasıydı. Hatta bir futbol maçı ayarladılar ve ben bu mektubu yazarken bir arkadaşım Almanların 3-2 kazandığını söyledi.”
90 dakika sürmemişti, 22 kişiyle oynanmamıştı belki ama yine Almanlar kazanmıştı...
Comments