Günümüzde futbol kulüplerinin faaliyette bulundukları alanlarda rekabetin artması, başarı ve gelişimin sürdürülebilir bir yapıda devamını zorunlu kılmakta. Bu kulüplerin var olan rekabet ortamında da sosyal faydayı göz önüne alan, hayırseverlik çalışmalarına önem veren faaliyetleri gerçekleştirerek taraftarlarının bağlılıklarını arttırmayı ve taraftarları olmayanların da sempatisini kazanmaya çalışmaları, toplumsal faydanın yaratılmasında önemli bir unsur olarak dikkat çekmektedir.
Günümüzde koronavirüs salgını, tüm dünyada etkisini göstermeye devam ederken, futbol dünyasından da birçok isim ve kulüp, çeşitli yardım kampanyalarına destek veriyor.
İngiltere'de sporun gelişiminde; özellikle yardım kampanyaları, hayırseverlik ve dostluk maçları rekabetçi bir ligin ortaya çıkmasında önemli bir rol oynadı.
1902 yılının nisan ayında İngiltere ve İskoçya arasında oynanan milli maçta, Ibrox Stadı’nın ahşap tribünlerinin büyük bir kısmı çökmüş ve insanlar batı tarafındaki duvarın altında kalarak can vermişti. Acı tablonun bilançosu ise yürek burkan cinsten: 66 ölü, 517 yaralı…
Çok büyük bir panik yaratılmasın diye mücadele tamamlanmış ancak sonradan, iki ülke federasyonu karşılaşmanın sonucunu tescil etmemişti. Hemen şehirde bir yardım fonu kurulmuş ve İskoçya Futbol Federasyonu’nun da desteğiyle 3 bin pound’luk bir yardım sağlandı. Zamanla kurulan bu afet fonları, hayırseverlik ve futbol arasındaki bağlantının sadece bir parçasıydı.
Victoria Dönemi'nde hayır anlayışına dayalı sosyal politika olarak kurulan ‘Viktorya Sosyal Refahı’ sayesinde yetimhaneler, hastaneler ve huzur evlerinin gelirleri düzenli olarak gönüllü abonelik ve bağışlara dayanırken, ekonomik sıkıntılar yaşayan insanlar ve işsizler de gıda yardımları ve yardım fonlarıyla sürekli destekleniyordu. Daha sonra yardım amaçlı yapılan futbol maçları veya turnuvalar, bu refah sisteminin bir parçası haline geldi ve futbola ilgi duyan farklı gruplar, (oyuncular, seyirciler ve organizatörler) hayır kurumlarına destek vermeye başladı.
Ada’da 1870’lerden 1.Dünya Savaşı’nın başlamasına kadar futbol ve hayırseverlik arasında ilişkiler zaman içerisinde gelişme göstererek topluma büyük oranda katkı sağladı. Yardım maçları ve turnuvalar sadece topluma fayda sağlamakla kalmayıp sporun erken gelişimine de yardımcı olduğunu gösterdi. Amerika Birleşik Devletleri'nde de neredeyse bütün profesyonel spor takımlarının hayırseverlik etkinliklerine katıldıkları görülmekte. Üç yüz elliye yakın hayırseverlik kuruluşu, profesyonel futbol takımları ve sporcularla ilişki içinde ve yıllık 100 milyon dolardan fazla katkıda bulunmaktadır. Bu çerçevede spor kulüplerinin mali açıdan giderek daha önemli konuma gelmeleri, sosyal faaliyetlerdeki rollerinin önemini arttırmaktadır.
Şimdilerde koronavirüs seferberliği
Virüsün yayılmasını önlemek için tüm futbol maçları ve antrenmanları durdu ama dünya üzerinde büyük ve küçük birçok kulüp, ihtiyaç sahiplerine koronavirüs salgınına karşı yardım eli uzatmaya devam ediyor. İngiltere'de koronavirüs salgınının tedirgin edici boyutlara ulaşmasının ardından futbolun ilk duyulduğu ve ortaya çıktığı ülkede büyük bir fedakarlık örneği sergileniyor.
Manchester United ve Manchester City
Premier Lig'in dev kulüpleri Manchester United ve Manchester City, temsil ettikleri şehre yardım etmek için bir araya geldi. Koronavirüs salgını sebebiyle İngiltere'de yardıma ihtiyacı olan insanlardan yardım talebi alan iki kulüp, yaptığı ortak açıklama ile yerel aş evlerine 100 bin sterlin değerinde bağış yaptıklarını duyurdu.
Manchester City ve Manchester United tarafından yapılan ortak açıklamada şu ifadeler yer aldı: "Taraftarlarımızın yerel aş evlerine yardım etmede oynadığı rolden gurur duyuyoruz! Koronavirüs etkisiyle bu yardım kuruluşları üzerindeki yükün arttığının farkındayız. Böyle zor bir süreçten geçerken taraftarlarımızla birlikte bir araya gelerek bu kuruluşlardaki ihtiyaç sahiplerine yardım etmekten çok memnunuz."
Her iki kulüp, on dokuzu Manchester'da olmak üzere 1200'den fazla aş evini kapsayan bir ağı destekleyen, Trusstel Trust adlı merkeze, 50 bin sterlin'lik bağış yaptı. Öte yandan Manchester City Menajeri Pep Guardiola, koronavirüsü ile mücadele için Barcelona Tıp Koleji ve Angel Soler Daniel Vakfı'na 500'er bin Euro olmak üzere toplamda 1 milyon Euro bağışta bulundu.
Liverpool ve Everton
Merseyside ekipleri, İngiltere'deki birçok gıda bankasının talepte bir artış gördüğü için taraftarlarına ve bölgede yaşayan halka yardım etmek için büyük bir atım attı. Liverpool, ihtiyaç sahiplerine yiyecek almaları için bölgedeki gıda bankalarına 40 biner pound’luk yardımda bulundu. Zaten normal bir futbol sezonunda, gıda bankasına yapılan bağışların yaklaşık yüzde 25'i Liverpool'un stadyumu Anfield Road’daki maçlardan elde edilen paradan geliyordu.
Öte yandan Liverpool CEO'su Peter Moore, "Süpermarketlerde kalabalık kontrolü, kuyruk, park yoğunluğu, yaşlı insanlara yardım, alışverişlerin hızlı yapılması konusunda stadyum görevlilerimiz gönüllü olarak çalışmaya hazır" açıklamasında bulundu. Everton ise şehrin kuzeyinde bulunan Foodbank'a çok sayıda meyve ve sebze başta olmak üzere gıda bağışında bulundu.
Arsenal
Topçular, koronavirüsle savaşmak ve tüm personel arabalarını İngiltere Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS) çalışanlarına sunmak için 150 bin pound’luk bağışta bulunacaklarını açıkladı. Arsenal’ın Genel Müdürü Vinai Venkatesham, “Arsenal Futbol Kulübü taraftarlarımızı gururlandırmak ve bir dayanışma duygusu yaratmak için var. Böylesine benzeri görülmemiş bir zamanda her zaman destek vermeye devam edeceğiz” dedi.
Her kesim büyük bir rol oynuyor
Hertfordshire'da 2.Lig’te mücadele eden Stevenage Futbol Kulübü’nün üst düzey yöneticilerinden Alex Tunbridge, kulübün koronavirüsle mücadelede aktif bir rol oynamak istediğini söyledi. Kulüp, Hertfordshire bölgesinde 70 yaşın üzerindeki herkese yardım eden ve farklı hizmetler veren özel bir proje oluşturdu. 70 yaşını dolduran herkese sosyal medya platformlarından veya telefon ile iletişim kurulabilmesi için bir sohbet servisi oluşturuldu.
Bu sayede insanlar yalnız kalmıyor ve bu platformlarda bir araya gelerek iletişim kuruyorlar. Temel ihtiyaçları karşılamayanlar için ise bir gıda bankası ve sandviç servisi merkezi oluşturuldu. Gıda bankasında çalışan görevliler öte yandan servis hizmeti de sağlıyor. Watford Futbol Kulübü çalışanları da yardım için seferber oldu. Bir gönüllülük platformu oluşturan kulüp, yaşlı ve engelli vatandaşları desteklemek için bir kampanya başlattı.
Platforma kayıt olan gönüllüler insanlara gündelik ihtiyaçları için yardım ediyor. Kulüp ayrıca İngiltere Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS) personeli için stadyumu Vicarage Road başta olmak üzere tüm tesislerini açtı. Sağlık çalışanları artık kulübün tesislerini özel olarak kullanabiliyor. Hem Brighton hem de Bournemouth’ta forma giyen oyuncular ise risk grubunda bulunan taraftarlarını düzenli olarak arayıp bu süreci kontrol ederek yürütecekler.
Koronavirüs pandemisinden etkilenenleri desteklemek için ellerinden geleni yapan sadece kulüpler değildi. Birçok bireysel oyuncu da bu dayanışmaya ortak oldu. Bazı Premier Lig yıldızları, #FootballUnited adlı bir kampanya ile ciddi bir miktarda bağış topladı.
Arsenal'den Hector Bellerin, Manchester United’tan Aaron Wan-Bissaka ve Chelsea'den Reece James de dahil olmak üzere birçok yıldız futbolcu bu kampanyaya destek verdi.
Son olarak Tottenham Hotspur Menajeri Jose Mourinho, Age UK ve Love Your DoorStep girişimleri için yaşlıların ihtiyaçlarını karşılayıp, bu ihtiyaçları adreslerine kadar götürmüştü.
Yazar : Ferhat Demirkiyik